ABAZA HAŞAN PAŞA, Osmanlı veziri (? – Halep 1659). Kapıkulu Ocağı’ nm bir kolu olan Silahtar Ocağında eğitim görüp yetişti. İlk önemli görevini İsparta Sancak Beyi olan Hacı Sinan Paşazade Mehmet Paşanın yanında mütesellim (vergi toplayacılığı) olarak üstlendi. Bu arada devlete baş kaldıran Haydaroğlu Mehmet’e karşı ayaklanmayı bastırmakla görevlendirildi. Haydaroğlu’nu İsparta yakınlarında ani bir baskınla yakaladı ve İstanbul’a göndererek asılmasını sağladı. Bu başarısı üzerine Yeni İl Türkmen Ağalığı ile ödüllendirildi. Ancak bir süre sonra Yeniçeri Ocağının baskısıyla haksız olarak görevinden alınınca ayaklandı (1951); Gerede ile Bolu arasındaki bölgeyi ele geçirdi.Ayaklanmayı bastırmak üzere Sivas Valisi İp- şir Mustafa Paşa, sonra da, önce asi iken devlete boyun eğen ve Karaman Beylerbeyliği’ne atanan Katırcıoğlu gönderildi. Abaza Haşan Paşa, Katırcı- oğlu’nu Konya Aksarayı yakınlarında bozguna uğratınca İpşir Mustafa Paşa kendisiyle birleşti. Birleşen kuvvetler Eskişehir yöresini de denetimleri altına aldılar ve isteklerini İstanbul’a bildirdiler. Ağırlaşan istekler üzerine Boynueğri Mehmet Paşa ayaklananlara aracı olarak gönderildi. Yapılan görüşmeler sonunda İpşir Mustafa Paşa’ ya Halep Valiliği, Abaza Haşan Paşa’ ya Türkmen Ağalığı verildi. 1653’te İstanbul’a gelen Abaza Haşan Paşa, burada bir süre kaldı ve yeniden Yeni İl Türkmen Ağalığı’na atandı. 1654’te daha önce birlik olduğu İpşir Mustafa Paşa sadrazamlığa atanınca, İstanbul’a çağırıldı ve Anadolu’dan gelen kuvvetlerin komutanı oldu. Fakat 1655’te Kaptanıderya Kara Murat Paşa’nın Sadrazam İpşir Mustafa Paşa’yı öldür- terek sadrazamlığı ele geçirmesi üzerine öc almaz üzere kuvvetleriyle Anadolu’ya geçti. Bu sırada Karaman ve Halep valisi olan Şeydi Ahmet Paşa ile anlaştı. Ancak yeni sadrazam Süleyman Paşa her ikisini de kuvvetli oldukları bölgelerden uzaklaştırmak amacıyla Çanakkale Boğazının savunmasıyla görevlendirdi. Çok kısa süre sadrazam olan Boynueğri Mehmet Paşa, Haşan Paşa’yı daha İstanbul’a gelmeden vezir rütbesiyle Diyarbakır Valiliği’ne atadı (1656). 1657’de sadrazam olan Köprülü Mehmet Paşa, Abaza Haşan Paşa’yı bu kez Halep Valili- ği’ne atadı. Sadrazamın Erdel Seferi’ne katılması için gönderdiği emre, Köprü- lii’niin şiddet politikasından çekindiği için uymayan Abaza Haşan Paşa, etrafına 15 kadar vali toplayarak yeniden ayaklandı. Bu ayaklanmayı bastırmakla görevlendirilen Diyarbakır Valisi Murtaza Paşa’yı Ilgın yakınlarında bozguna uğrattı (1658). Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa’nın şiddetinden çekinen Abaza Haşan Paşa, Arabistan’ a geçmek amacıyla kuvvetleriyle birlikte Antep’e çekildiyse de Murtaza Paşa’nın kendisi için kurduğu tuzağa düştü ve Halep’te 30 adamıyla birlikte idam edildi.
Abaza Hasan Paşa
Leave a reply